Helios 58mm F2 44M-4 M42 Petzval mod.1 czyli Grzelios

Helios 58mm F2 44M-4 M42 Petzval mod.1 to modyfikacja obiektywu Helios polegająca na odwróceniu przedniej soczewki obiektywu tyłem na przód. Jest to operacja o tyle nieoczywista, że nie każdy model obiektywu Helios 58mm F2 nadaje się do wykonania tej modyfikacji. Obiektyw Helios był produkowany przez wiele lat, ulepszano jego konstrukcję, poprzez dokonywanie zmian niektórych elementów i schematów konstrukcji i dlatego w przypadku niektórych generacji tej optyki taka modyfikacja jest niemożliwa do wykonania. Ale gdy już się da, efekty są iście spektakularne, chociaż należy zaznaczyć że nie każdemu gustowi odpowiadają.

Helios 44M-4 to manualny obiektyw stałoogniskowy o ogniskowej 58mm i maksymalnej przysłonie F2, produkowany w Związku Radzieckim w latach 80. XX wieku przez zakłady KMZ (Krasnogorski Mechaniczeskij Zavod). Jest częścią legendarnej serii Helios 44, inspirowanej konstrukcją Carl Zeiss Biotar 58 mm F2, i cieszy się dużą popularnością wśród fotografów poszukujących unikalnego efektu w postaci charakterystycznego „wirującego bokeh”. Aby naszkicować odpowiednie tło, przypomnę pokróce genezę obiektywów generujących wirujące bokeh.

Wirujące bokeh
Pierwowzór obiektywu generującego wirujące został skonstruowany w roku 1840 przez Josepha Petzvala, i był jak na swoje czasy rozwiązaniem rewolucyjnym dzięki jasności F3.6 (wobec powszechnej wówczas dla obiektywów dagerotypowych jasności F15), co pozwoliło znacznie skrócić czasy ekspozycji. Obiektyw składał się z dwóch achromatów, przy czym przednia grupa była klejona. Pomiędzy grupami znajdowała się apertura.

Przednia grupa soczewek obiektywu dobrze korygowała aberrację sferyczną, ale wprowadzała komę, którą poprawiała druga grupa soczewek. Umieszczenie apertury pomiędzy soczewkami poprawiało astygmatyzm obiektywu, ale wprowadzało elementy krzywizny pola i winietowania. Ostrość w środku była dobra, natomiast krawędzie były rozmyte, z charakterystycznymi nieostrościami obecnie nazywanymi „wirującym bokeh” (ang. swirly bokeh).
Oryginalne Petzvale są rzadko spotykane i zazwyczaj w średnim lub kiepskim stanie a przy tym bardzo drogie, ale miłośnicy wirowania mają kilka innych opcji do rozważenia. Na przykład firma Lomography stworzyła współczesne odpowiedniki tamtych obiektywów-, takie jak Lomography Petzval Art Lens 85mm F2.2. Wirujące bokeh generuje też Carl Zeiss Jena 75mm F1.5 oraz będący jego pochodną Helios-40-2 85mm F1.5. Oczywiście najlepsze efekty i to przy najatrakcyjniejszej cenie uzyskasz używając obiektywu TTArtisan 75,, F1.5 Biotar Replica M42, który jest bardzo wierną kopią Biotara z ulepszonymi powłokami przeciwodblaskowymi.

Helios 58mm F2 44M-4 M42 Petzval mod.1
Helios 58mm F2 też produkuje wirujące bokeh, nieco mniej zaakcentowane niż w przypadku obiektywów o dłuższej ogniskowej. Ale efekt wirowania zostaje bardzo wzmocniony poprzez modyfikację polegającą na odwrócenia przedniej soczewki obiektywu tyłem na przód.

Tak zmodyfikowany Helios 44M-4 58mm F2 Petzval mod.1 ostrzy na nieskończoność, ale jego największa efektywność w zakresie Ultra Swirly Bokeh to zakres 50cm-2m. W tym tekście pokazuję zdjęcia wykonane obiektywem zmodyfikwanym przez naszego technika, Grzegorza, stąd w naszym firmowym slangu taki obiektyw nazywamy Grzeliosem (z połączenia Grzegorz + Helios). Większość zdjęć została wykonana Nikonem Z f, a kilka pochodzi z Sony A9 II. I oczywiście obeiktywem Helios 58mm F2 44M-4 M42 Petzval mod.1.

Specyfikacja obiektywu Helios 44M-4 58mm F2 Petzval mod.1
- Ogniskowa: 58mm.
- Maksymalna przysłona: F2.
- Minimalna przysłona: F16.
- Budowa optyczna: 6 elementów w 4 grupach.
- Kąt widzenia: ok. 40°.
- Mocowanie: M42 (gwint M42), co umożliwia podłączenie go do współczesnych aparatów cyfrowych za pomocą adaptera.
- Pierścień przysłony: klikany, z zakresu F2 do F16.
- Minimalna odległość ostrzenia: 0,5m.
- Ustawianie ostrości: ręczne.
- Średnica filtra: 52mm.
- Masa: ok. 230g.

Galeria zdjęć zmniejszonych do 2000 pikseli na dłuższym boku
Galeria zdjęć wykonanych obiektywem Helios 58mm F2 44M-4 M42 Petzval mod.1 i aparatem Nikon Z f. Zdjęcia zostały zarejestrowane w formacie NEF a następnie wywołane do formatu jpeg w programie Adobe Camera Raw i zmniejszone do 2000 pikseli na dłuższym boku.



















Sprzęt wykorzystany do zrobienia zdjęć przykładowych
Sprzęt użyty do wykonania zdjęć przykładowych jest dostępny w sklepie InterFoto.eu.
Obiektyw Helios 58mm F2 44M-4 M42 Petzval mod.1
Pełnoklatkowy bezlusterkowiec Nikon Z f

Jesteś aktywnym i uznanym fotografem, jesteś zainteresowany przetestowaniem tego obiektywu?
Napisz do nas na adres marketing@interfoto.eu. W wiadomości e-mail zamieść linki do Twojej aktywności na social mediach.