Odszedł Andrzej Świetlik (1951-2025) – mistrz portretu i współtwórca „Łodzi Kaliskiej”

Z głębokim żalem informujemy, że 8 listopada 2025 roku odszedł wybitny polski fotografik Andrzej Świetlik (ur. 1951 w Złotowie). Miał 74 lata.

Andrzej Świetlik przez dekady pracował w głównym nurcie polskiej fotografii artystycznej i komercyjnej – ale to, co czyniło go wyjątkowym, to jego zdolność do uchwycenia człowieka w kadrze: zarówno jako portretowanego, jak i współtwórcy klimatu.

Jako absolwent Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie i wykładowca w Wyższej Szkole Informatyki Stosowanej i Zarządzania, Świetlik łączył warsztat fotograficzny z myślą artystyczną. Jeden z najważniejszych momentów jego kariery to współtworzenie awangardowej grupy artystycznej Łódź Kaliska — od końca lat 70. XX wieku artyści tej grupy eksperymentowali z formą, performansem i inscenizacją w fotografii.

W dorobku Świetlika znajdują się portrety ikon polskiej kultury – fotografował m.in. takie postacie jak Czesław Niemen, Kora, Marek Grechuta, Justyna Steczkowska, Grzegorz Ciechowski. Jego fotografie trafiły także na około 50 okładek płyt, co znacząco wpłynęło na wizualne oblicze polskiej muzyki lat 80./90. XX wieku.

Dlaczego jego odejście to strata dla fotografii polskiej?

• Ponieważ łączył szeroki zakres gatunków fotografii: od aktów, przez reportaż, po portret – lecz zawsze stawiał człowieka w centrum uwagi.
• Ponieważ jego prace poszerzały granice fotografii użytkowej i artystycznej – okładki, sesje, plakaty – były dla wielu inspiracją do podjęcia własnej drogi.
• Ponieważ jako wykładowca i mentor przekazywał swoje podejście młodszym pokoleniom: że fotografia ma sensoryczny ładunek, nie tylko techniczny.
• I wreszcie: jako artysta-eksperymentator (w grupie Łódź Kaliska) pokazywał, że fotografia może być częścią performansu, manifestu, zjawiska kulturowego – a nie tylko dokumentem.

Dziś żegnamy nie tylko fotografa portretów – żegnamy człowieka, który przez swoją wizję i warsztat współtworzył polski język obrazu. Niech jego kadry nadal mówią.

Odsyłamy do opublikowanego na naszym blogu wywiadu z Andrzejem Świetlikiem.