Pentax 645D czyli senior na występach gościnnych w roku 2023: zdjęcia przykładowe

Pentax 645D był pierwszą średnioformatową lustrzanką cyfrową Pentaxa. Premiera miała miejsce 10 marca 2010 a aparat był w pełni kompatybilny z obiektywami z mocowaniami 645AF2, 645AF, oraz 645A, a także za pomocą przejściówki z obiektywami przeznaczonymi dla lustrzanek Pentax robiących zdjęcia w formacie 6×7 cm. Wbudowana matryca wyprodukowana przez Kodaka nie ma filtra AA. I jest to matryca wykonana w technologia CCD a ostatnio podobają mi się obrazki z aparatów Pentaxa wyposażonych w takie matryce. takich jak chociażby Pentax K10D.

Spi treści

[Open][Close]

Pentax 645D: podstawowe specyfikacje
Dwaj ludzie z Pentaxem
Pentax 645D: dlaczego, kilka kwestii na nie i sporo na tak
Budowa i ergonomia
Pentax 645D czy 645Z?
Galeria zdjęć przykładowych
Sprzęt użyty do wykonania zdjęć przykładowych

Pentax 645D: podstawowe specyfikacje

Procesor obrazu PRIME II z 14-bitowym przetwornikiem A/D
Wewnętrzny szkielet z walcowanej stali, obudowa ze stali magnezowej uszczelniona 70 uszczelkami, osłona LCD z hartowanego szkła
Odporność na trudne warunki pogodowe oraz niskie temperatury (do –10 °C)
Migawka ma wytrzymałość co najmniej 50.000 cykli
Czas synchronizacji z lampami 1/125s, plus tryb FP
System czyszczenia matrycy oparty na ultradźwiękach DRII
Układ AF SAFOX IX+, 11 punktów z czego 9 krzyżowych
77-polowy pomiar światła, biorący pod uwagę orientację aparatu oraz odległość od obiektu
Wizjer kryjący 98% kadru z powiększeniem 0,62x (1,05x dla formatu 35mm)
Bateria Li-Ion D-LI90, żywotność: 800 zdjęć (23 °C), 700 zdjęć (0 °C), 650 zdjęć (–10 °C)

Dwaj ludzie z Pentaxem

Zdjęcie główne dzisiejszego wpisu to efekt kilku zbiegów okoliczności. Jego tytuł „Dwaj ludzie z Pentaxem” oczywiście nawiązuje do etiudy filmowej Romana Polańskiego, a widać na nim autora niniejszego wpisu oraz Tomasza Kuczyńskiego. Obydwaj pracowaliśmy w redakcjach Foto i Foto-Kuriera ale w innych czasach więc nie spotkaliśmy się wtedy. Tomasz jest specem od fotografii wielko- i średnioformatowej, fotografii architektury i prawa rządzącego umowami zawieranymi przez fotografów.

Rozmawialiśmy kilka razy przez telefon a ostatnio spotkaliśmy po raz pierwszy a na drugie spotkanie umówiliśmy się w Centrum Praskim Koneser. Tomasz od lat robi zdjęcia Pentaxami 645D i 645Z a ja ostatnio wziąłem do testu właśnie 645D z trzema obiektywami, na jeden z których Tomasz ma ochotę. Zatem spotkaliśmy się a przy okazji umówiłem się z innym kolegą fotografem Bartkiem Kanią, który zrobił nam to właśnie zdjęcie.

Pentax 645D: dlaczego, kilka kwestii na nie i sporo na tak

Kilka razy w przeszłości miałem w ręku Pentaxa 645D, ale uważam że nawet gdyby to był mój pierwszy raz z 645D wiedziałbym od razu jak go obsługiwać. Jakże praktyczny – wręcz utylitarny – jest ten stary aparat. Wszystko jest przemyślane a na praktycznie każdą istotną funkcję jest guzik, pokrętło czy dźwigienka. Inna sprawa, że przy tak dużym korpusie jest mnóstwo miejsca na rozmieszczenie kontrolek. Ergonomia sterowania funkcjami aparatu jest idealna i niezwykle odległa od tego co oferuje większość obecnych bezlusterkowców.

Na wstepie trzeba się pogodzić z kilkoma brakami czy niedostatkami. Pentax 645D nie kręci filmów. Ja też w zasadzie nie, a w każdym razie nie chciałbym filmować średnioformatową lustrzanką. Pentax 645D nie ma podglądu na żywo. Przeżyję to. Pentax 645D bardzo wolno zapisuje pliki surowe na karcie pamięci i nie daje szybkich serii zdjęć. Ale raczej nie planowałem używać średnioformatowej lustrzanki do fotografii sportu czy szybkiej akcji. Zatem akceptuję te niedostatki.

Jak już uporaliśmy się z wadami, i szukamy wyjątkowego i praktycznego cyfrowego aparatu mającego służyć wyłącznie do robienia zdjęć, zostają nam właściwie same zalety. Na dodatek koszt systemu Pentax 645 jest znacznie bardziej strawny niż w przypadku konkurencji. Przede wszystkim z nielicznymi wyjątkami obiektywy są relatywnie tanie w porównaniu z optyką do średnioformatowych bezlusterkowców Fujifilm czy Hasselblad.

Matryca CCD ma rozdzielczość 40 Mpix. Oczywiście na rynku jest już sporo cyfrowych aparatów pełnoklatkowych z matrycami o większej rozdzielczości, ale większy rozmiar matrycy umieszczonej w korpusie Pentax 645D ma pewien cudowny wpływ na plastykę obrazka i rozmycie tła: o ile uzyskanie takich efektów na pełnej klatce wymaga użycia superjasnych i superdrogich obiektywów (chyba że mówimy o optyce chińskiej bez autofokusa), to na Pentaxie wystarczą zwykłe, ciemniejsze i przystępne cenowo obiektywy. Dodajmy, że – chociaż nieco przestarzały – Pentax 645D ma autofokus i sporą gamę obiektywów z samoczynnym ustawianiem ostrości, zarówno śrubokrętowych jak i poprzez wbudowany w obiektyw silnik.

Budowa i ergonomia

Jeśli chodzi o stylistykę i budowę to Pentax 645D jest po prostu lustrzanką cyfrową na sterydach czyli wszystko jest zwyczajnie większe niż w lustrzance pełnoklatkowej. Dodam, że nieco nadmiarowo większe co wynika oczywiście z tego, że pierwowzór analogowy musiał obsługiwać film formatu 6×4,5 cm i spore obiektywy kryjące ten format, mimo że tutaj matryca ma przecież format jedynie 4,4×3,3 cm. Jest wizjer optyczny, duży uchwyt, duża komora lustra, górny wyświetlacz LCD, spust migawki, pokrętła itd.

Zgodnie z filozofią Pentaxa aparat ma nawet ustawienia oznaczone zielonym kolorem, który oznacza że można sprzętu używać jak ogromnej małpki czyli w pełnej automatyce. Wtedy nawet nie trzeba zaglądać do instrukcji. Dla tych, którzy chcą sterować wszystkim sami, 645D ma oddzielną kontrolkę do właściwie każdej funkcji.

System celowniczy jest wbudowany na stałe, więc nie ma niebezpieczeństwa, że gdzieś posiejemy wymienny pryzmat a układ punktów autotokusa – mimo, że skupiony w środku kadru – umożliwia całkiem elastyczne kadrowanie z automatyczną ostrością. AF i system pomiaru światła działa bardzo dobrze, aparat obsługuje system pomiaru błysku P-TTL z trybem FP i to zarówno z fleszami systemowymi umieszczanymi w sankach jak i z nowoczesnymi systemami takimi jak Godox/Quadralite. Mamy podwójne gniazdo kart pamięci SD ale podobnie jak inne znane mi Pentaxy, 645D jest dość kapryśny i wybredny jeśli chodzi o obsługę kart. W chwili premiery w roku 2010 aparat obsługiwał karty o pojemności do 32GB, Aby móc używać kart o pojemnościach do 128GB należy zaktualizować oprogramowania aparatu.

Mimo, że jest spory, Pentax 645D to niezbyt cięzki aparat. Łatwo go trzymać i nosić, co wynika między innymi z braku modłułowości. Niektóre średnioformatowe systemy mają oddzielne korpusy, wizjery, ścianki cyfrowe, co czasem jest pożądane ale komplikuje obsługę i zwiększa gabaryty. Mnie odpowiada jednolitość i kompaktowość Pentaxa. Podobieństwo do Pentaxów z mniejszymi matrycami rozciąga się nawet na to, że niektóre nowsze obiektywy mają oznaczenia WR czyli są uszcczelnione. Na dodatek można migawkę wyzwalać tymi samymi co w przypadku choćby pełnoklatkowego K-1 tanimi zamiennikami pilotów i wężyków spustowych.

Pentax 645D czy 645Z?

Jest pewien dylemat, który zaprząta głowę Tomasza: 645D czy nowszy 645Z? W jego przypadku nie jest o wydumany dylemat bo Tomasz ma obydwa a noszenie tych dwóch aparatów z paletą obiektywów jest męczące, więc co pewien czas powraca pomysł sprzedania jednego z nich. Ja mam gotową odpowiedź bo Tomasz kiedyś wysłał mi do ślepego testu docięte do identycznego rozmiaru zdjęcia między innymi z tych dwóch Pentaxów i wybrałem bez wahania fotki z 645D jako te, których ostrość i oddanie barw podobały mi się najbardziej. Niektórzy mówią, że magia zdjęć z matrycy CCD to tylko legenda, ale wydaje mi się, że układ filtrów stosowany na matrycy Kodaka w 645D odpowiada za niezwykłe właściwości obrazków przez nią generowanych.

Pentax 645Z jest wyposażony w matrycę CMOS, która ma 10 dodatkowych, wcale mi niepotrzebnych, milionów pikseli. I gdybym miał sam wybierać, równie chętnie poświęciłbym tryb podglądu na żywo i zdolność filmowania na rzecz magii obrazka z matrycy CCD. Czy to co mówię jest rozsądne? Z pewnością nie. Czy ma sens? O, tak! Bo jak się złapie bakcyla średniego formatu, jako system Pentax 645D okazuje się najtańszą przepustką do świata cyfrowej fotografii średnioformatowej, nawet jeśli jest to średni format w wersji „mini”.

Używanie Pentaxa 645D go to czysta przyjemność a aparat nadal ma zdolność do generowania świetnych obrazków. Oczywiście po drodze do tych finalnych obrazków napotkamy na kilka przeszkód wynikających z wieku i specyfiki sprzętu, ale który sprzęt jest całkowicie bezproblemowy? Jeśli uporamy się z kilkoma ograniczeniami i nauczymy wykorzystywać w pełni możliwości 645D, będziemy mieli w rękach wyjątkowe narzędzie do łapania światła.

Galeria zdjęć przykładowych

Galeria zdjęć przykładowych wykonanych aparatem Pentax 645D i trzema obiektywami: SMC Pentax-FA 645 35mm F3.5 AL [IF], SMC Pentax-D FA 55mm F2.8 AL [IF] SDM AW, SMC Pentax-FA 150mm F2.8 [IF] oraz SMC Pentax 67 120mm F3.5 Soft przez adapter K&F Concept Pentax 67 – Pentax 645. Zdjęcia zostały wykonanie w formacie RAW a następnie wywołane do formatu jpeg w pogramie Adobe Camera Raw i zmniejszone do 2000 pikseli na dłuższym boku.