Carl Zeiss Jena Pancolar 50mm F1.8: dziarski staruszek

Carl Zeiss Jena Pancolar 50mm F1.8 to klasyczny wschodnioniemiecki obiektyw stałoogniskowy, wysoko ceniony za ostrość i bokeh zarówno przez fotografów, jak i filmowców. Wraz ze starszym modelem Carl Zeiss Jena Tessar 50mm F2.8 i bardziej przystępnym cenowo Pentaconem 50mm F1.8, był to jeden z głównych obiektywów standardowych produkowanych w NRD do aparatów małoobrazkowych. Dzisiaj pokażę efekty mojej zabawy z tym superfajnym staruszkiem zamocowanym na pełnoklatkowym bezlusterkowcu Nikon Z7 II poprzez K&F Concept M42 – Nikon Z Adapter. Nikon Z7 II to sprawdzony w bojach aparat, na którym testujemy różne obiektywy, zarówno nowe jak i stare.

The nun.

Carl Zeiss Jena Pancolar 50mm F1.8: właściwości

Każdy powinien mieć w swoim aresenale optyki dobry obiektyw stałoogniskowy 50mm, ponieważ jest to prawdopodobnie jeden z najczęściej używanych obiektywów. Dobry obiektyw standardowy o ogniskowej 50mm powinien powinien mieć ładne bokeh, dobrze radzić sobie z fotografowaniem przy świetle zastanym (ergo mieć maksymalny otwór przysłony poniżej F2), powinien być ostry po przymknięciu i powinien być kompaktowy i lekki. Na rynku dostępnych jest wiele obiektywów stałoogniskowych 50mm, zarówno starych, jak i nowych. Jeśli chodzi o kategorię „value for money”, czyli stosunek jakości do ceny, trudno znależć lepszą ofertę niż obiektyw Carl Zeiss Jena Pancolar 50mm F1.8.

Jakość wykonania tego obiektywu jest znakomita, czego można oczekiwać od obiektywu Carl Zeiss zrobionego w całości z metalu i szkła. Jakość obrazka generowanego przez ten obiektyw jest bardzo dobra. Przy fotografowania przy pełnym otworze przyslony, centrum obrazu jest bardzo ostre, podczas gdy resztę obrazu cechuje bardzo ładne bokeh, prawie tak dobre jak bokeh z droższej optyki Carl Zeiss Ultron 50mm F1.8. Po przymknięciu ostrość obrazu jest znakomita i porównywalna z nowoczesnymi obiektywami stałoogniskowymi 50mm. Maksymalny otwór przysłony F1.8 daje Pancolarowi przewagę nad głównym konkurentem produkowanym w NRD, czyli obiektywem Carl Zeiss Tessar 50mm F2.8.

Pod względem ergonomii Pancolar jest lepszy od znacznie cięższego i droższego obiektywu Carl Zeiss Ultron 50mm F1.8 a i sterowanie przysłoną jest znacznie łatwiejsze niż w przypadku Ultrona. Do niewątpliwych zalet Pancolara należy zaliczyć doskonałą jakość wykonania, ładne bokeh i znakomitą ostrość po przymknięciu. Ale oczywiście nie jest to najjaśniejszy klasyczny obiektyw stałoogniskowy 50mm. Na przykład Asahi Pentax Takumar 50mm 1.4 SMC jest jaśniejszy i tańszy. Trzeba mieć na uwadze, że w przypadku wersji wykończenia typu „zebra” obrazek z Pancolara może mieć żółtawy odcień.

Carl Zeiss Jena Pancolar 50mm F1.8: wersje

Carl Zeiss Jena Pancolar 50mm F1.8 był produkowany zarówno w wersji M42 / Pentax, Exa / Exakta, jak i Praktica B. Obiektywy M42 są zazwyczaj droższe. Obiektyw występował w wersjach bez powłok i z powłokami przeciodblaskowymi, przy czym starsze obiektywy z wykończeniem typu “zebra” nie mają powłok wielowarstwowych i mają pojedynczą powłokę przeciwodblaskową. Późniejsze czarne wersje to obiektywy z powłokami wielowarstwowymi i są oznaczone symbolem “MC” w kolorze białym lub czerwonym.

Carl Zeiss Jena Pancolar 50mm F1.8: specyfikacje

Dostępne mocowania:

M42 / mocowanie Pentax

Mocowanie bagnetowe EXA / Exakta

Mocowanie bagnetowe Praktica B

Obiektyw produkowano w: NRD

Minimalna odległość ogniskowania: 35cm

Mocowanie filtra: 49mm

Waga: 225g

Carl Zeiss Pancolar 50mm F1.8: wczesny typ “zebra”

Pierwsza wersja ma charakterystyczną stylistykę znaną pod nazwą “zebra” i jest łatwa do rozpoznania dzięki czarno-srebrnym paskom. W konstrukcji znajdziemy 6 soczewek w 4 grupach. Obiektyw jest bardzo ergonomiczny i przyjemnie się nim fotografuje. Jedyną rzeczą, którą należy pamiętać w przypadki obiektywów typu „zebra” jest to, że niektóre z nich są radioaktywne. Inżynierowie Zeissa eksperymentowali z użyciem różnych materiałów w soczewkach, aby zwiększyć ostrość obiektywu. Obiektywy Carl Zeiss Jena Pancolar 50mm F1.8 do numeru seryjnego 8552600 (od 1964 do 1967 roku) były produkowane z użyciem toru, który jest naturalnie występującym pierwiastkiem radioaktywnym. Pomimo tego, że emitowały one “tylko” cząstki alfa, soczewki torowe nie zostały zaakceptowane przez opinię publiczną i wycofano je z rynku, a od tego czasu zaprzestano ich produkcji.

Tor miał poprawić jakość obrazu obiektywu i to ewidentnie działa, bo obiektywy typu  „zebra” dają super ostre obrazy o nasyconych barwach, ale z drugiej strony tor powoduje, że soczewki obiektywu mają żółtawy odcień i dlatego podczas fotografowania obiektywem typu „zebra” należy odpowiednio dostosować balans bieli.

Carl Zeiss Pancolar 50mm F1.8: nowsze “czarne” wersje

Późniejsze wersje mają całkowicie czarne wykończenie. Wersje “electric” mają trzy styki z tyłu. Wersje przeznaczone na eksport mają oznaczenie “aus Jena” zamiast “Carl Zeiss Jena”. Oznaczenia mogą mieć różne kolory, takie jak czarny, zielony lub czerwony. Czarne wersje obiektywu są doskonale wykonane i oferują świetną ergonomię. Jakość obrazu, zarówno przy pełnym otworze przysłony, jak i po przymknięciu, jest niezwykła i nawet nieco lepsza niż w poprzedniej wersji, co wynika między innymi z zastosowania wielowarstwowych powłok przeciwodblaskowych. Po 1978 roku Carl Zeiss Jena Pancolar 50mm F1.8 był również produkowany z mocowaniem Prakticar B pod nazwą Carl Zeiss Jena Prakticar 50mm F1.8.

Galeria zdjęć przykładowych

Galeria zdjęć przykładowych wykonanych obiektywem Carl Zeiss Jena Pancolar 50mm F1.8 zamocowanym na pełnoklatkowym bezlusterkowcu Nikon Z7 II poprzez K&F Concept M42 – Nikon Z Adapter. Nikon Z7 II. Zdjęcia zostały zarejestrowane w formacie NEF a następnie wywołane do formatu jpeg w programie Adobe Camera Raw i zmniejszone do rozmiaru 2000 pix na dłuższym boku.

Sprzęt wykorzystany do wykonania zdjęć przykładowych

Sprzęt użyty do wykonania zdjęć przykładowych jest dostępny w sklepie InterFoto,eu.

Obiektyw Carl Zeiss Jena Pancolar 50mm F1.8

Pełnoklatkowy bezlusterkowiec Nikon Z7 II

K&F Concept M42 – Nikon Z Adapter