NIKKOR 200-400mm AF-S F4G ED VR II: zdjęcia przykładowe z aparatów Nikon D850 i Nikon Z6 oraz krótka recenzja po latach

NIKKOR 200-400mm AF-S F4G ED VR II to obiektyw od dawna obecny na rynku. Jako długi profesjonalny telezoom z autofokusem i stałym światłem jest to protoplasta takich obiektywów jak choćby Canon EF 200-400mm F4L IS USM Extender 1.4x, którego test pojawił się dwa lata temu na naszym blogu. Obiektyw NIKKOR 200-400mm AF-S F4G ED VR II jest nadal oferowany w obecnej, drugiej wersji, która weszła na rynek w 2010 roku a zatem dwanaście lat temu.

Nie będę przeprowadzał pełnego testu, bo takowych sporo się w ciągu kilkunastu lat obecności obiektywu na rynku pojawiło, ale podsumuję jego główne plusy i minusy pokazując gdzie błyszczy, a gdzie nie świeci zbyt jasnym światłem. Pokażę przy okazji trochę zdjęć przykładowych wykonanych na lustrzance Nikon D850 oraz na bezlusterkowcu Nikon Z6 poprzez adapter Nikon FTZ.

NIKKOR 200-400mm AF-S F4G ED VR II: specyfikacja

Ogniskowa: 200–400mm

Otwór względny: F4

Minimalny otwór przysłony: F32

Budowa obiektywu: 24 soczewki w 17 grupach (4 soczewki ED)

Kąt widzenia: 12°20´- 6°10´ (format FX), 8°- 4° (format DX)

Minimalna odległość ustawiania ostrości: 2m AF; 1,95m (MF)

Liczba listków przysłony: 9 (zaokrąglone)

Średnica mocowania filtrów: 52 mm (w szufladzie)

Średnica x długość: 124 x 365,5 mm

Waga: 3360 g (z filtrem ochronnym)

Kilka uwagi dotyczących ergonomii i budowy mechanicznej

Obiektyw ma precyzyjne oznaczenia odległości, ale brakuje skali głębi ostrości czy oznaczeń korekcji ustawienia ostrości w podczerwieni. Na tubusie umieszczono pełen zestaw przełączników, kontrolujących między innymi tryb ustawiania ostrości, zakres ogranicznika odległości,  stabilizację obrazu, blokadę ostrości, przywołanie zapamiętanej odległości, włączenie autofokusa, czy sygnalizację akustyczną. Osłona przeciwsłoneczna jest lekka, ale wytrzymała, i można ją zamocować na czas transportu w odwrotnej pozycji. Typowy dla zawodowych teleobiektywów Nikona szmaciany kapturek przedni jest powszechnie znienawidzony.

Jedna uwaga dotycząca szuflady na filtry o średnicy 52mm: trzeba pamiętać, aby w szufladzie był zawsze jakiś filtr (standardowy to NC), ponieważ jest on elementem formuły optycznej obiektywu. Jest to prawdziwe w przypadku każdego teleobiektywu z szufladą na filtry. To samo dotyczy przedniego szkła ochronnego.

Budowa mechaniczna obiektywu jest na najwyższym poziomie zawodowym a mocowanie bagnetowe wyposażono w uszczelkę. Czy da się nim fotografować z ręki? Tak, ale do przyjemności to nie należy. Obiektyw jest ciężki a na dodatek długi, zatem środek ciężkości jest dość daleko od fotografa. Można przez krótki czas focić z ręki, ale generalnie rzecz biorąc potrzebujemy albo monopodu, albo statywu z głowicą gimbalową. Wtedy objawia się typowy problem teleobiektywów Nikona: za dużo luzów w stopce mocowania statywowego. Najlepiej od razu zastąpić ją stopką z mocowaniem typu Arca Swiss. Szkoda, że trzeba to robić. Wolałbym aby Nikon po prostu od razu robił dobre stopki statywowe do swoich obiektywów.

Kilka uwag na temat właściwości optycznych

Obiektyw jest najostrzejszy przy pełnym otworze przysłony i ogniskowych 200-300mm. Przy 400mm jest tylko odrobinę gorzej ale i tam najlepiej trzymać się przysłony F4. Na dodatek brzegi są prawie równie dobre jak  środek a na matrycy niepełnoklatkowej (DX) cała powierzchnia kadru jest równie ostra. Ale pojawia się tutaj pewne ważne zastrzeżenie: obiektyw jest rewelacyjny mniej więcej do odległości 50 metrów natomiast poza odległością fotografowania 100 metrów jest nieco miękko. Żeby wszystko było jasne: ostrość jest akceptowalna, ale brakuje drobnych detali obrazu. Między 50 a 100 metrów bywa różnie.

Przy F4 widać winietowanie, ale zważywszy na typowe przeznaczenie tego obiektywu nie stanowi to większego problemu. Aberracje chromatyczne są bardzo niewielkie – to niewątpliwie zasługa czterech soczewek ze szkła ED. Głęboka osłona przeciwsłoneczna sprawia, że flara właściwie nigdy się nie pojawia, natomiast po zdjęciu osłony widać wyraźny spadek kontrastu. Omawiana tutaj wersja druga obiektywu ma powłoki nanokrystaliczne, które nieco podnoszą kontrast przy silnym świetle tylnym. Dystorsja jest właściwie żadna (szczątkowa beczkowata). Bokeh jest bliskie doskonałości, chociaż czasem pojawia się w nim odrobina „bałaganu”, zwłaszcza przy włączonej stabilizacji obrazu. To generalna zależność: stabilizacja często pogarsza bokeh.

AF-S Nikkor 200-400mm F4G ED VR II nie specjalnie się lubi z telekonwerterami Nikona za wyjątkiem trzeciej generacji czyli TC-14E III i TC-20E III. Na lustrzankach powoduje to oczywiste problemy z działaniem autofokusa – umiarkowane w przypadku pierwszego z nich i poważne w przypadku drugiego. Ze starszymi modelami telekonwerterów, szczególnie o mnożniku 1,7x i 2,0X TX, nie warto obiektywu parować.

Moim zdaniem

Jeśli jasność F4 jest wystarczająca i nie zamierzamy fotografować bardzo odległych obiektów, NIKKOR 200-400mm AF-S F4G ED VR II może stanowić dobry wybór w gamie teleobiektywów Nikona. Dostajemy zoom o profesjonalnym wykonaniu i jakości optycznej. Jednak przy dużych odległościach fotografowania ostrość spada a praca z telekonwerterami  jest kiepska w przypadku starszych modeli i zaledwie przyzwoita w przypadku najnowszej generacji. Osoby potrzebujące ogniskowej powyżej 400mm powinny wybrać inny teleobiektyw.

Teleobiektyw AF-S Nikkor 400mm F2.8E FL ED VR Nano po przymknięciu do F4 jest lepszy od omawianego tutaj obiektywu ustawionego na ogniskową 400mm – odrobinę przy fotografowaniu z bliska i znacznie lepiej z daleka. W każdym razie NIKKOR 200-400mm AF-S F4G ED VR II to znakomity obiektyw jeśli znamy jego ograniczenia: należy używać go bez telekonwerterów i w odległościach fotografowania poniżej 50 metrów. To nie znaczy, że jest beznadziejny przy bardzo odległych obiektach; na pewno przewyższa tam jakością konsumenckie zoomy, tyle że nieco szwankuje oddanie drobnych detali. Zatem mogę go polecić z czystym sumieniem z zastrzeżeniem dotyczącym odległości, z jakiej nim fotografujemy.

Galeria zdjęć przykładowych w pełnej rozdzielczości – uwaga zdjęcia są ogromne, mogą się chwilę dogrywać.

Galeria zdjęć wykonanych duetem NIKKOR 200-400mm AF-S F4G ED VR II + Nikon D850.

Galeria zdjęć wykonanych triem NIKKOR 200-400mm AF-S F4G ED VR II + Nikon FTZ + Nikon Z6.

Sprzęt omawiany w tym artykule zamówisz w InterFoto.eu

NIKKOR 200-400mm AF-S F4G ED VR II

Nikon Z6

Nikon D850